Tg S-1 M DUDEK

Na ekspozycji Centrum Szyfrów Enigma prezentujemy urządzenie szyfrująco-deszyfrujące Tg S-1 M DUDEK (Dalekopisowe Urządzenie Do Elektronicznego Kodowania) będące przystawką do dalekopisu, automatycznie szyfrującą i rozszyfrowującą wiadomości telegraficzne szyfrem Vernama.

DUDEK zaprojektowany został przez Biuro A Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w poł. lat 60 XX w, a produkowany był przez Wielkopolskie Zakłady Teletechniczne Teletra w Poznaniu od końca lat 60. XX w. do końca lat 80. XX w. Używany był w służbach specjalnych i strukturach bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Wojska Polskiego, administracji publicznej i służbach szyfrowych państw Układu Warszawskiego. Urządzenie to eksportowano m.in. do Czechosłowacji, na Węgry czy do NRD. W Niemieckiej Republice Demokratycznej głównymi odbiorcami było Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD — Stasi, policja i wojsko. Pojedyncze sztuki używane były jeszcze przez polską policję do 2000 roku.

Działanie urządzenia opierało się na szyfrowaniu i rozszyfrowywaniu znaków telegraficznych przy wykorzystaniu łącza przewodowego, radiowego i radioliniowego. Treść depeszy mogła być wpisywana ręcznie z klawiatury dalekopisu lub podawana automatycznie z nadajnika zewnętrznego czy za pomocą czytnika stanowiącego element Dudka. Dodatkowe znaki szyfrogramu generowała wbudowana kaseta z czytnikiem taśmy telegraficznej perforowanej .

DUDEK uważany jest za największe osiągnięcie powojennej polskiej myśli technicznej w dziedzinie kryptologii. Urządzenie zostało przekazane Centrum Szyfrów Enigma w depozyt stały przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego.