Centrum Szyfrów

Naszą ekspozycję może odwiedzić każdy. Spełnia bowiem wymogi dostępności dla osób z niepełnosprawnościami i jest dla nich przyjazna w odbiorze. Gościom oferujemy cztery ścieżki zwiedzania, w tym trzy dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością: ścieżkę z audiodeskrypcją, ścieżkę z tekstem łatwym do zrozumienia oraz ścieżkę z polskim językiem migowym. Jesteśmy również dostępni dla gości z zagranicy – po naszej ekspozycji oprowadzą ich audioprzewodniki w czterech językach (polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim).

Ekspozycja CS Enigma składa się z trzech zasadniczych części. W pierwszej przedstawiamy historię szyfrów na przestrzeni dziejów. Zwiedzający poznają tu szczegóły najpowszechniej stosowanych szyfrów i spróbują własnych sił w sztuce szyfrowania, np. za pomocą szyfru Cezara lub bardziej zaawansowanych technik utajniania informacji. Przejdą więc szybki kurs szyfrów, podobny do tego, jaki był udziałem polskich kryptologów w 1929 roku w ramach tajnego kursu zorganizowanego przez Uniwersytet Poznański.

W drugiej części naszej stałej wystawy pokazujemy historię złamania kodów Enigmy przez absolwentów Uniwersytetu Poznańskiego: Mariana Rejewskiego, Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego. Opowiadamy o zasługach Polaków, o ich odkryciach i maszynach służących do walki z szyfrem Enigmy, takich jak cyklometr czy bomba Rejewskiego i płachty Zygalskiego, oraz o dalszych pracach nad łamaniem hitlerowskich szyfrów prowadzonych przez Francuzów, Brytyjczyków i Amerykanów.

Trzecia część ekspozycji pokazuje rewolucję informatyczną, która dokonała się po II wojnie światowej za sprawą wytężonej pracy kryptologów i trwa do dziś.

Centrum Szyfrów Enigma to jednak nie tylko ekspozycja. Ważną rolę odgrywa również Mediateka, autonomiczna część placówki, adresowana do osób pragnących poszerzyć swoją wiedzę na temat historii złamania szyfrów Enigmy. W Mediatece gromadzimy wszelkiego rodzaju materiały cyfrowe i książkowe na ten temat.

Prowadzimy także działalność edukacyjną, skierowaną przede wszystkim do uczniów i rodzin z dziećmi: wycieczki i spotkania tematyczne, gry dla dzieci, warsztaty dla uczniów i nauczycieli. Spotkaniom z dziećmi służy Strefa Szyfrów – przestrzeń przeznaczona specjalnie na zajęcia z najmłodszymi.

Centrum Szyfrów Enigma stawia sobie za cel prezentację – rotacyjnie – różnych modeli Enigmy. Pierwszym pozyskanym na ekspozycję CSE egzemplarzem Enigmy była jej wersja cywilna, pochodząca ze zbiorów Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu.

Informacje o prezentowanych na ekspozycji CSE wersjach Enigmy można znaleźć w zakładce Enigma Online – Nasze Enigmy.

W tym miejscu chcemy serdecznie podziękować wszystkim Donatorom, którzy postanowili wesprzeć działalność Centrum Szyfrów Enigma i wspomóc nas w powiększeniu zbiorów dotyczących szerokiej tematyki naszej działalności.

1) Lista deponentów/ depozytów

Łukasz Bielski

Mikrokomputer ZX Spectrum

Maria i Gerard Bryschakowie

zdjęcia rodzinne i listy prywatne Henryka Zygalskiego

Czesław Gembara

generator wysokich częstotliwości (wobulator)

Maciej Grodecki

zdjęcia rodzinne Jerzego Różyckiego

Joanna Kaczmarczyk

zdjęcia i listy prywatne  Maksymiliana Ciężkiego

Rafał Kondola

kalendarz Kriegsmarine z 1942 r.

Andrzej Łukaszkiewicz

klucz radiotelegraficzny z 1938 r; maszynopis wspomnień Leonarda Sommerfelda

Jacek Półrolniczak

formularze do zapisywania niemieckich szyfrogramów pochodzących z Enigmy

Wojciech Rakusa – Suszczewski

zdjęcie Tadeusza Rakusy – Suszczewskiego i Mariana Rejewskiego

2) Darczyńcy/darowizny publikacji na potrzeby Mediateki:

 Wojciech Cellary:

– Książka:   W. Cellary, P. Krzysztofiak, Elwro 800 Junior; Podręczna Pamięć Programisty,

Wydawnictwa Naukowo – Techniczne, Warszawa 1989

– Książka:    W. Cellary, J. Rykowski, System operacyjny CP/J dla mikrokomputera Elwro 800 Junior, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1988

– Książka:  W. Cellary, K. Pielesiak, Mikrokomputery: Leksykon Logo, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1990

Jakub Cieśla:

– Książka:   K. Gaj, Szyfr Enigmy. Metody złamania, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1989.

Justyna Mendek:

 – Książka:  G. Moor, Ksiega Szyfrów, Explorer Academy: Akademia odkrywców, Wydawnictwo Olesiejuk,  2019.

-Książka:  M. Grajek, L. Gralewski, Narodziny kryptologii matematycznej, Wydawnictwo Semper, 2009

– Książka: Diana Kimpton, Tajemniczy  Świat Kodów, z serii Monstrualna Erudycja, Wydawnictwo Egmont, 2004.

– Książka: H. Sebag-Montefiore, Enigma, Świat Książki, 2010.

– Książka : L. Paul , Tajemnice szyfrów : znaki, symbole, kody, kryptogramy, Carta Blanca. Grupa Wydawnicza. PWN 2009.

– Gra edukacyjna : Kryptos, Trefl , 2014.

Dominik Robakowski:

– Książka:  D. Madej, K. Marasek, K. Kuryłowicz, Komputery osobiste, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1987

– Książka:    K. Kuryłowicz, D. Madej, K. Marasek, , Przewodnik po ZX Spectrum, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1986

– Książka: P. Maćkowiak, Twierdza poligonalna, Wydawnictwo św. Wojciech,

Poznań 2012

– Książka: G. Wrońska, …do Niepodległości,  Wydawnictwo św. Wojciech Dom Medialny,

Poznań 2019

– Czasopismo:   „Biuletyn informacyjny AK. Miesięcznik Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej”, nr 01 (297)/2015.

– Książka: Święty Marcin „Kronika Miasta Poznania” nr 1/2006

– Publikacja: „Z dziejów ruch młodzieżowego”, zeszyt 7, ZSMP – Zarząd Wojewódzki. Komisja Historyczna, Poznań 1983 .

– Broszura: O co walczymy, dokąd zmierzamy. Deklaracja Krajowej Konferencji Delegatów Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Warszawa 1984.