Polska matematyczka, profesorka Uniwersytetu Warszawskiego i Polskiej Akademii Nauk, zajmowała się logiką, algebrą, w tym algebrami Boole’a, teorią mnogości, informatyką teoretyczną i sztuczną inteligencją.
Jej wykłady były znane na całym świecie. Była profesorem wizytującym na 14 uniwersytetach, od Bahia Blanca w Argentynie po Moskwę w Związku Radzieckim, przez Campinas w Brazylii, UNAM w Meksyku, Rzym we Włoszech i Uniwersytet Oksfordzki w Anglii. W USA gościła na takich uniwersytetach jak Princeton, University of Chicago, University of California w Berkeley i University of North Carolina w Charlotte. Wygłosiła gościnne wykłady w 46 uczelniach i placówkach badawczych za granicą, w niektórych z nich wielokrotnie. – cytat z biografii Heleny Rasiowej (aut. W. Bartol, E. Orłowska, A. Skowron)
Helena Rasiowa urodziła się w 1917 roku w polskiej rodzinie mieszkającej w Wiedniu. Razem z bliskim przyjechała do Warszawy, gdy Polska odzyskała niepodległość w roku 1918. Tam Helena ukończyła szkołę średnią. Uczyła się także w szkole muzycznej. Po zakończeniu edukacji w szkole średniej ukończyła kurs zarządzania i biznesu.
W 1938 roku rozpoczęła studia na Wydziale Mechaniczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego. Pierwszy rok zaliczyła celująco. Studia Heleny przerwał wybuch II wojny światowej. Stołeczna uczelnia została zamknięta, a Helena wraz z rodzicami próbowała uciec do Rumunii, ale ostatecznie znalazła schronienie we Lwowie. Tam także szybko przestało być spokojnie, ponieważ po wkroczeniu wojsk sowieckich rozpoczęły się prześladowania Polaków. W 1940 roku Rasiowie postanowili wrócić do Warszawy.
W tamtym czasie na uniwersytecie Warszawskim pracowała znakomita grupa matematyków włączając Borsuka, Łukasiewicza, Mazurkiewicza, Sierpińskiego, Mostowskiego i wielu innych. Zorganizowali oni podziemny uniwersytet, na którym Helena Rasiowa kontynuowała naukę i pracowała nad swoją pracą magisterską pod kierownictwem Łukasiewicza aż do wybuchu powstania warszawskiego. W 1944 r. powstanie Warszawskie upadło, a w konsekwencji miasto zostało niemal całkowicie zniszczone, nie tylko przez działania wojenne, lecz także przez systematyczną destrukcję, która nastąpiła po stłumieniu powstania. Praca dyplomowa Rasiowej spaliła się wraz z całym jej domem. Ona sama wraz z jej matką przeżyły kryjąc się w piwnicy przykrytej ruinami zdewastowanego budynku.
Po wojnie krótko pracowała jako nauczycielka matematyki, ale za namową Mostowskiego szybko powróciła na studia. Napisała drugą pracę magisterską, tym razem pod kierunkiem Andrzeja Mostowskiego, którą obroniła w roku 1945. W następnym roku rozpoczęła pracę jako asystent na Uniwersytecie Warszawskim. W roku 1950 obroniła dysertację doktorską, pisaną także pod kierunkiem Andrzeja Mostowskiego. Praca dotyczyła metod algebraicznych w logice. W roku 1956 uzyskała drugi stopień naukowy doktora nauk (odpowiednik doktora habilitowanego).
Rasiowa otrzymała tytuł profesora w 1957 r., a w 1967 r. tytuł profesora zwyczajnego. Założyła Sekcję Matematyczną w 1964 r. i w 1970 r. Sekcję Logiki Matematycznej.
Główne poszukiwania badawcze Heleny Rasiowej dotyczyły logiki algebraicznej i matematycznych założeń informatyki. W logice algebraicznej kontynuowała pracę z takimi matematykami jak: Post, Stone, Tarski i Łukasiewicz. Zmierzali oni do znalezienia precyzyjnego opisu dla struktur matematycznych kształtujących system logiczny.
To właśnie praca Heleny Rasiowej nad logiką algebraiczną sprawiła, że stała się współautorką podstaw teoretycznej informatyki. Jej wkład do teoretycznej informatyki wywodzi się z przekonania, że istnieją głębokie relacje pomiędzy algebrą i logiką z jednej strony, a podstawowymi problemami założeń informatyki z drugiej. Pomiędzy tymi problemami Rasiowa jasno odróżniała metody charakterystyczne informatyki od jej zastosowań. To przeświadczenie było poparte wynikam wielu ważnych i niekonwencjonalnych prac nad logiką, w szczególności na stosowaniu różnych generalizacji założeń algebry do logiki programowania i logiki przybliżeń. W 1984 r. Rasiowa przedstawiła ważne pojęcie wniosku, gdzie podstawowa informacja była niekompletna. To prowadziło do rozumienia przybliżeń i logiki przybliżeń, które są teraz głównymi dziedzinami badań nad sztuczną inteligencją.
Helena Rasiowa napisała ponad sto prac naukowych, książek i monografii. Była również promotorem doktoranckich prac ponad dwudziestu studentów. Pomogła w powstaniu dziennika pt. „Fundamenta Informaticae”, którego była redaktorem naczelnym od momentu powstania w 1977 r. aż do jej śmierci. Dodatkowo związana była z czasopismem „Studia Logica” od 1974 r. Od 1955-57 r. Rasiowa była sekretarką Polskiego Stowarzyszenia Matematyków a od 1958-59 była jego wice prezesem. Działała w Komitecie Matematyki Polskiej Akademii Nauk i wspomagała różne komitety Polskiego Ministerstwa Nauki.
Była jedną z głównych postaci sceny matematycznej w Polsce. Pozostała aktywna aż do śmierci w 1994 r., pozostawiając osiem skończonych rozdziałów nowej monografii „Algebraiczna analiza nieklasycznego porządku logicznego”, przed wyjazdem do szpitala w ostatnim stadium jej choroby.
